teyler
Deze drie tekeningen gewijd aan Pieter Teyler, gaan uit van:
Tekening 1: prive, de persoon
-woning(en), buitenhuis Lustrust, stallen, graf
Tekening 2: de weldoener, het geloof
-kerk(en), weduwen en weeshuizen, hofjes, Museum
Tekening 3: werk, kunst & wetenschap
-zijdehandel (de Wolstraat), Huis der Wetenschappen, Museum, Teekenacademie
.
Ter ere van Pieter Teyler van der Hulst, 1702 – 1778
Pieter Teyler was een intrigerende man. Zoveel als dat hij voor de bloei van Haarlem heeft betekend en zijn sporen heeft nagelaten, zo weinig is er over de persoon bekend. Iemand die niet op de voorgrond wilde treden en ‘achter de schermen’ onnoemlijk veel deed; een uitermate sociaal bewogen persoon.
Teyler werd op 25 maart 1702 in Haarlem geboren. Zijn voorouders emigreerden een eeuw voor zijn geboorte vanuit Schotland naar Haarlem. In navolging van zijn vader werd hij laken- en zijdefabrikant. Toen deze handel opdroogde stapte hij tijdig over op de geldhandel. Hij kwam uit een vermogend familie en trouwde een rijke vrouw. Niet alleen heeft hij ervoor gezorgd dat na zijn dood het Teylers Museum werd opgericht, ook heeft hij zorg gedragen voor weduwen- en weeshuizen, was actief lid van de doopsgezinde kerk en was geïnteresseerd in Kunst en Wetenschappen; door leningen te verstrekken heeft hij oa. mogelijk gemaakt dat het Hollandse Maatschappij der Wetenschappen en het Muziekcollege in Haarlem opgericht konden worden.
Hij overleed op 8 april 1778, kinderloos, tengevolge van ‘een zeer schielijk toeval’.
Kort na het overlijden van zijn vrouw, in 1756, maakte hij zijn testament op. Hij bepaalde dat zijn vermogen beschikbaar gesteld moest worden:
– ter bevordering van de godsdienst
– ter aanmoediging van kunst en wetenschap, en
– ter hulp aan arme en noodlijdende mensen.
Hij benoemde vijf van zijn vrienden tot de ‘Directeuren van Teylers Stichting’.
Op 10 december 1784 ging Nederlands eerste openbare museum open: Teylers Museum, en tot op de dag van vandaag wordt Teylers Museum op deze wijze bestuurd.These three drawings are devoted to Pieter Teyler:
Drawing 1: person
-house(s), country house, stables, grave
Drawing 2: benefactor, religion
-church(es), widows and orphanages, almshouses, museum
Drawing 3: business, art and science
-silktrade, ‘Huis der Wetenschappen’ (Science House), museum, drawingacademie
.
In honor of Pieter Teyler van der Hulst 1702 – 1778
Pieter Teyler was an intriguing man. Even though he has meant so much for Haarlem where he clearly left his marks, so little is known about the person himself. He seems to have been a very modest and socially concious man.
Teyler was born march 25th 1702 in Haarlem. His ancestors emigrated a century previous from Scotland. He continued his families silk manufacturing and trading business, but changed to banking, when the trade died. He descended a wealthy family, and married a rich wife. Not only did he see to it that Teylers Museum was founded after his death, he also took the lot of the poor and orphaned to heart (financially and in local politics), he was an active member of the Mennonite church and his interests were broad; by lending money he facilitated amongst others new premises for the Holland Society of Sciences and the establishment of a College of Music in Haarlem.
He died april 8th 1778, childless, due to ‘a very sudden coincidence’.
Short after the death of his wife, in 1756, he made his final will. He decided his capital to be made available for:
-promotion of religion
-encouragement of Art & Science
-help of poor and needy people.
He appointed five of his friends to become the ‘Directors (or Board members) of Teylers Foundation’.
On december 10th 1784 Hollands first public museum opened: Teylers Museum, and until this day Teylers Museum is managed in the same manner.